Saturday, May 30, 2015

So Kokoman ko Gelatin

Pakaiza:

Ba Haram so mga pangenengken a aden a matatago ron a Gelatin?

Sembag:




Paganay ron na Antonaa e Gelatin?


So Gelatin - Na mga Protein Substance a kinowa phoon sa Collagen a phekatoon ko mga kobal (skin) odi na Tolan (Bones) o mga Baboy, Sapi, Karabaw, Koda, Manok, Kambing ago Seda (Fish)

Khapakay a sii kowaan ko Cellulose o mga pamomolaan (Plants) na gya-i na Halaal




Antonaa-e Phagosaran sa Gelatin?


So Gelatin na iphelook ko mga Dolsi, Candy, Ice Cream, Soups, Jellies ago so mga lagid anan, Iphelook pen anan ko mga bolong (Medicine) lagid o Capsules ago Tablet a Bolong, Iphembetad pen ko mga Film, Glue, Parkat ago miyaka-dakel a di mapamasa sa Tinda a pangenengken na aden a matatagoon a Gelatin





Antonaa-e Problema ko Gelatin?

Kadakelan ko mga Gelatin a phepaka-poon ko mga Kompanya a di ron di mbaal na Phoon sa Baboy ago mga Pangangayamen a da masombali na da sangka-an a atay a kababaloy nyan a Najis sabap sa Najis so langon o Phepakapoon ko Baboy ago so peman so mga da Masombali na ped ko "Maytah" a miya-aloy sa Qur'an a kababaloy nyan a Haraam





Ba aden a okit a Malimpiyo sekaniyan?


So sabaad ko mga Ulama lagid o Hanafiyyah na aden a phembetowan iran sa "Tabdeelul Maahiyah" odi "Istihaalah" (Complete Metamorphosis Process), Gyanan so Kapheka-alin o shay sa totally a salakaw a shay lagid iyan opama na so Khamr (Pakabereg a Haraam) na Mimbaloy a Vinegar (Halaal), ika-dowa na lagid o Baboy opama na miyatay ko Salt Mine (darpa a langon timos) na oriyan o mathay a masa na mimbaloy a complete a salt (timos) so Baboy na mimbaloy a Halaal gyoto a Timos sabap sa mimbaloy sekaniyan a totally a salakaw a shay




Ogaid na so Collagen a phoon sa Baboy odi na Maytah na ba ron anan mini-apply gyanan a Tabdeelul Maahiyah (Complete Metamorphosis Process)?



Kadakelan ko mga Chemist, Scientist ago Food Technologist na phitaro iran a so Structural Body-Matrix ago so Chemical Structure o Collagen ago Gelatin na Melagid, aden a pheka-alin ron a maito ko arrangement iyan ogaid na so melagid a Amino Acids na langon ron matatago sangkoto a dowa

So aya maana nyan na da a miyanggolaola a Istihaalah odi na Tabdeelul Maahiyah (Complete Metamorphosis Process)


Thanodan:

Mbida so Tabdeelul Maahiyah ago so Tabdeelus Soorah (Miya-alin so Bontal)

Aya Tabdeelus Soorah na lagid o Haraam a Milk na mimbaloy a Cheese na bapiya pen miya-alin so bontal iyan na still a Haraam

Odi na lagid o Najis opama a Arina (Flour) na mimbaloy a Apang odi na Cake, Still, Haraam pen so Apang odi na cake bapiya miya-alin so Bontal iyan

Aya Tabdeelul Maahiyah na so Structural Body-Matrix o Shay odi na Chemical Structure na totally a miya-alin





Na antona-a e Sabap a so Sabaad ko mga Ulama na piyakay iran so Gelatin a katan bes a Najis sekaniyan?


Katii so Telo a Qa-idah a thitindegan iran:


1. Paganay na so sabaad ko mga Ulama na Phitaro iran a di tano katawan o anda miyakapoon so Gelatin, sii ko Haraam o sii ko Halaal, Ika-dowa na so Collagen na igira mimbaloy a Gelatin a Processing na aden a possible a miyang-golaola so Complete Metamorphosis sabap roo na miyaped aya ko mga Mashkook na aya Qa-idah na:


أما المشكوك فيحكم عليه بالطهارة عملا بالأصل


(Maana: So Mash-kook na aya ikhokom ron a limpiyo sekaniyan, sabap sa gyanan i Asl)


Ogaid na o Makarayag a sii miyakapoon sa Haraam ago Benar a da a miyanggolaola a Complete Metamorphosis na di tano mhipagamal gya-i a Qa-idah


2. Istihlaak

Igira a minilook so maito a Shay a Haraam ko mala a Shay a Halaal na da a thoonan ko maito a Shay sabap ko kaito iyan na mimbaloy sekaniyan a Mustahlak (Obliterated - Miyada)


Phitaro o Imaam Shamsud Deen ar-Ramli ko Nihaayatul Muhtaaj ago Imaam Haytami ko Tuhfatul Muhtaaj:

لأنه لما استهلك فيه صار كالعدم

(Sabap sa so kiyabaloy nyan a Mustahlak na mimbaloy sekaniyan a lagid o da)



3. Umoomul Balwa (Miya-khailangan sekanyan o Kadakelan den ko mga Tao)

Aya Qa-idah na:

المشقة تجلب التيسير

(Maana: So Kamaregenan na khasabapan ko kaphaka-kokom ko kamalebodan)

Opama ka so langon odi na so kadake-dakelan ko mga ko mga Muslim na makhakailangan iran den so kaosara ron ago da a khatoon a ped a khi-substitute ron na khomomen tano sekaniyan sa khapakay so kaosara ron sabap sangka-i a Qa-idah


Gyanan e Sabap a phakatoon ka sa mga Ulama a piyaka-Halaal iran so Gelatin





Antona-i kokoman ko Bolong (Medicine) a aden a Gelatin ron?


Opama ka so Gelatin na phoon ko Tolan odi na Palo (Hoofs) o Maytah (Da masombali a Pangangayamen ko Islamic way) na Phitaro o Imaam Ibn Hajar Haytami ko Tuftatul Muhtaaj ago so Khateeb Shirbeebi a khapakay Mughnil Muhtaaj:

Khapakay a baloyn a bolong (Medicine) so phakapoon ko Tolan (Bones) odi na Palo (Hoofs) o Maytah


Opama ka phoon sa Baboy odi na sa Kobal (Skin) o Maytah na khi-apply ron so Rules o kapamolong sa Najis

1. Katawan o mga tao a effective oto a bolong
2. Da a khatoon a bolong a Halaal a salakaw roo
3. Aden a mga doctor a Muslim a aden a kalek iyan ko Allah na phitaro iyan a phakabolong oto




Phitaro aken:

Opama ka Katokawan tano a Haraam ago Naajis a kapakapoonan o Gelatin na katii so Okit a kapananggila o mga Muslim:

Gigiloba tano sa Dolsi, Candy odi na Ice Cream a da matatago ron a Gelatin sabap sa mararani a phoon sa Haraam so mga Gelatin a dimbaalan sa Pilipinas ka khirek ko mga Kompanya na mga Kuffar

Di tano pagosar sa Glue, Parkat odi mga lagidanan a aden a aden a Gelatin ron opama ka di tano den tanto a kailangan

So peman so bolong na opama ka aden a mga Herbs a iphamolong na roo tano mamolong, ogaid na o daden na khapakay tano ron den a mamolong ko aden a gelatin ron


WAllaho a'lam


No comments:

Post a Comment