Pakaiza:
Inisanda aken so Lupa aken sa Magatos nggibo (P100,000) na phitaro aken ko siyandaan a so pheka-ragon gyoto a Lupa na rek iyan den taman sa di ako makabayad. Aya phekaragon gyoto a lupa na sapolo nggibo (P10,000) oman Telo Olan. Khapakay anan?
Sembag:
Bismillahir Rahmaanir Raheem was salaatu was salaamo 'ala Rasulihil Kareem
So mga tao na sabap ko da iran paganada so Agama iran na di siran ding galebek sa piyamaka- kaleklek a dosa na di iran pen katawan
Phesambian iran sa ngaran so Riba na pipikiren iran a kasambian sa ngaran na mimbaloy a Halaal
Aya bo a rekami na katokawan o mga Muslim antonay Haraam odi na Halaal. Isa ko di ka-khatarima o Dowa-a na kagiya aya sosoloten o tao na Haraam, odi na aya pheken ago phaginem nyan na Haraam
Thanodan:
Aya paka-asal anan na miyotang ka sa Magatos nggibo (P100,000) na inibegay ka a RaHn (Sanda) so Lupa a ka
Aya kokoman o RaHn (Sanda) sa Islaam na rek parin oto o miyotang, da mabaloy oba rek o inotangan ago mimbaloy oto a matag AMANAT rekaniyan
Sa aya maana nyan na opama ka oman makaragon so lupa sa P10,000 na ibegayng ka sangkoto a syandaan (odi na inotangan ka) a kenaba peman bayad ko P100,000 na Dowa a mapembaloy a kokoman iyan:
1. Opama ka sii ko ka-shanda aka (odi na sii ko kapagotang ka sa P100,000) na inaloy nyo a so phekaragon o Lupa a ini-sanda aka na rek den o inutangan ka (odi na siyandaan ka). Opama Piyagayunan iyo anan sii den ko transaction iyo na aya kokoman iyan na:
Miyaopakat so mga Ulama sa Donya a ped ko mga Hanafiyyah, Maalikiyyah, Shafi'iiyah ago Hanaabilah a Gyanan na RIBA
Go miya-aloy ko Hadith a Mash-hoor
كل قرض جر نفعا فهو ربا
2. Opama ka da niyo anan pagayuni ka aya bo a pimbityara-an iyo na ini-sanda aka so lupa aka sa Magatos nggibo (P100,000) - dangka aloya a rek iyan so phekaragon o sanda
Oriyan iyan na oman maka-ragon so lupa na ibegay kaon so miyaragon ka
Odi na phitaro o kaon a phagosara ka den so phekakowa sangkanan a Lupa
Na katii so kokoman ron o mga Ulama:
1. So sabaad ko mga Muta'akhkhireen ko mga Hanafiyyah na piyakay iran anan asar ka kenaba anan 'urf (kalalayaman ko mga tao). Opama ka kalalayaman o mga tao na Haraam pen
(Raddul Muhtaar 'ala ad-durril mukhtaar - Ibn 'Aabideen)
Note: Sii sa Pilipinas na kalalayaman kiran anan
2. So mga Maalikiyyah na Haraam kiran anan
(Balaghatus Saalik 'ala sharhees sagheer)
3. So mga Hanaabilah na Haraam kiran
(Al-Mughni li ibn Qudaamah)
4. Sekami a mga Shafi'iyyah na Haraam pen
ليس للمرتهن فى المرهون الا حق الاستيثاق فيمنع من كل تصرف او انتفاع بالعين المرهونة
(Rawdatut Taalibeen)
Note:
Opamaka aya bitiyara iyo na inisanda aka so Lupa sa magatos nggibo na roo bo miyataman so piyagayunan iyo. Oriyan iyan na so siyandaan sa Lupa na phekowa-an iyan so miyaragon odi na di ron gii meragon na katii so kokomaniyan
1. Opama ka katawan anan o miyananda (odi na miyotang sa Magatos nggibo). Maka-aayun sekaniyan sabap sa gyanan i kalalayaman ko inged na Haraam ko langon a Madhab
كل قرض جر نفعا فهو ربا
2. Opama ka di katawan o miyananda (odi na katawan iyan ogaid na di makaririla) na miyaopakat so mga Ulama ko pat a madhab sa donya a kababaloy nyan a Haraam ago miyaped ko kang-ga ghasab sa tamok
( كُلُّ الْمُسْلِمِ عَلَى الْمُسْلِمِ حَرَامٌ : دَمُهُ وَمَالُهُ وَعِرْضُهُ )
رواه مسلم
Phitaro o Nabi Sallallaho 'Alayhi wa sallam:
1. Aya pinaka-maito a dosa ko kap-riba sa salad bo a dirham na sobra pen so dosa nyan oba so tao a miyaka-telo polo ago telo makan-zina
عن النبي صلى الله عليه وسلم : (دِرْهَمٌ رِبًا يَأْكُلُهُ الرَّجُلُ وَهُوَ يَعْلَمُ أَشَدُّ مِنْ سِتَّةٍ وَثَلَاثِينَ زَنْيَةً) رواه أحمد (21450) وقال المنذري والهيثمي : رجاله رجال الصحيح
2. Sii ko isa a riwayat na lagid o Mama a pin-zinaan iyan si Ina iyan (Fal'iyaadho billah)
(الرِّبَا سَبْعُونَ حُوبًا أَيْسَرُهَا أَنْ يَنْكِحَ الرَّجُلُ أُمَّهُ) رواه ابن ماجه (2274) وصححه الألباني في صحيح ابن ماجه ، وقال المنذري : إسناده صحيح أو حسن أو ما قاربهما .
Note:
Gyangkai a sembag na para bo sangkoto a exact a paka-iza sa poro
Opama ka aden a pakaiza ko ka-sanda a mbida siran sangkanan a miya-aloy a paka-iza na iiza tano ko mga Ulama tano a migegepa nyan so Masa-il ko RaHn (Ka-sanda)
WAllaho a'lam bis sawaab
